de schrijver
Alain-Fournier (1886 - 1914) is het pseudoniem voor de Franse schrijver Henri Alban -Fournier. Fournier stamde uit een onderwijzersgezin en kreeg les van zijn vader in het dorpsschooltje van Épineuil-le-Fleuriel (Cher). Zijn plan om zeeman te worden ging niet in vervulling en ook in het onderwijs raakte hij, bij gebrek aan een diploma, niet aan de slag. Als 18-jarige schoot hij in vuur en vlam voor de mooie Yvonne Quiévrecourt die hem echter afwees. Die ervaring zou hem zijn verdere leven blijven obsederen en werd de basis voor zijn boek Le Grand Meaulnes (1913), waarin hij een droom- en kinderwereld oproept die definitief verloren zijn. Het is een monument in de Franse literatuur en één van de weinig succesvolle boeken binnen de stroming van het symbolisme. Het boek werd als een meesterwerk onthaald en miste op een haar na de prestigieuze Prix Goncourt. In 2006 werd het boek verfilmd door Jean-Daniel Verhaeghe.
Afgezien van een aantal gedichten, essays en verhalen, die werden verzameld in de postuum verschenen bundel Miracles (1924), was dit het enige werk dat hij zou voltooien. Opgeroepen als luitenant van het 288ste infanterieregiment, stierf Alain-Fournier tijdens één van de eerste gevechten van de Eerste Wereldoorlog nabij Verdun. Hij verdween in een massagraf. Na een 14-jarige zoektocht werd zijn lichaam in 1991 geïdentificeerd en bijgezet op het kerkhof van Saint-Remy-la-Calonne.
literatuurgeschiedenis
eerste publicatie: 1913
stroming:
eerste publicatie: 1913
stroming:
(uit syllabus / aantekeningen:) begin 20e
eeuw…
* In de
romans nabloei van de literaire stromingen uit 19e eeuw, maar ook
* onder
invloed van de psychoanalyse (Freud) vernieuwt de psychologische roman zich; ook romanschrijvers gaan hun inspiratie
zoeken in de geheimzinnige wereld van het onderbewuste en de droom.
Alain-Fournier beschrijft in le Grand Meaulnes de wereld van een
opgroeiende jongeman, waarin droom en werkelijkheid met elkaar verweven zijn.
Marcel Proust graaft met perfecte precisie zijn verleden op in A la
recherche du temps perdu, waarin hij zijn onderbewuste "ik" laat
herleven.
(uit Franse
Letterkunde, overzicht van de Franse letterkunde van de middeleeuwen tot heden,
W.Noomen / J.A.G.Tans, Atrium, Het Spectrum, 1986)
...de
wijsgeer Henri Bergson (1859-1941),
wiens lessen aan het Collège de France een overweldigend succes hadden. Hij
keert zich tegen het kwantitatieve beeld van de levenswerkelijkheid, zoals dat
werd opgebouwd door denkers voor wie, in de traditie van Aristoteles en
Descartes, het verstand een beschouwend vermogen was waarmee men tegenover de
werkelijkheid kon gaan staan om die te meten en naar ruimtelijke eenheden in
dte delen. In zo´n mechanisch beeld is niets gevangen van het levensbeginsel
zelf, noch van het geestelijk leven dat in zijn onafgebroken duur het hele verleden voortdurend tegenwoordig houdt
en dynamisch naar een steeds vollediger zelfverwezenlijking streeft. Alleen het
instinct kan dit onfeilbaar vatten, en via intuïtie kan het verstand de waarheid die in het instinct opgesloten
ligt aan het licht brengen en verduidelijken. Mede aan deze denkers is de
doorbraak van het irrationele te danken, dat door het sciëntisme verdrongen
was, en dat nu weer een grote rol zou spelen in het surrealisme, in het werk
van Proust en in het neo-symbolisme
dat zich bij Paul Claudel, Paul Valéry, Alain-Fournier...of
ook de jonge Gide op verschillende manieren zou uiten.(Noomen/Tans, p.310)
...de roman...behield aansluiting bij de 19e-eeuwse traditie, vooral van het realisme en het naturalisme, waarin het genre zich ontwikkeld had tot een alles omvattende en interpreterende enquête over de mens, de natuur en de samenleving. Maar er werd vaak al te vlot en gemakkelijk een verband gelegd tussen oorzaak en gevolg, en men keek met ontstellende helderziendheid door de mens heen...
Het zijn de Russische auteurs geweest die, ...een frisse wind hebben doen waaien door de nauw omgrensde, anekdotische wereld van...Maupassant en Alphonse Daudet. Daarnaast moet de invloed van de Angelsaksische roman genoemd worden, ...Henry James, James Joyce,.....en droegen zo veel bij tot de vernieuwing van de verteltechniek:
...de roman...behield aansluiting bij de 19e-eeuwse traditie, vooral van het realisme en het naturalisme, waarin het genre zich ontwikkeld had tot een alles omvattende en interpreterende enquête over de mens, de natuur en de samenleving. Maar er werd vaak al te vlot en gemakkelijk een verband gelegd tussen oorzaak en gevolg, en men keek met ontstellende helderziendheid door de mens heen...
Het zijn de Russische auteurs geweest die, ...een frisse wind hebben doen waaien door de nauw omgrensde, anekdotische wereld van...Maupassant en Alphonse Daudet. Daarnaast moet de invloed van de Angelsaksische roman genoemd worden, ...Henry James, James Joyce,.....en droegen zo veel bij tot de vernieuwing van de verteltechniek:
- het geheel werd niet meer weergegeven door een alwetende en alomtegenwoordige verteller, maar vanuit verschillende standpunten, of vanuit het bewustzijn van één der personen dat als spiegel fungeerde voor de andere
- het verhaal werd onderbroken door dialogen in allerlei variaties of door een “monologue intérieur” waarin het bewust of onbewust beleefde door de ik-figuur onmiddellijk verwoord wordt
- de vertelling werd gelardeerd met dagboekfragmenten, brieven, krantenknipsels, enzovoort
Mede onder invloed van Bergson werd het bewustzijn
duidelijker dat de tijd individueel
verschillend ervaren wordt, en dat bovendien het huidige moment zich over alle
vorige uitstrekt en anderzijds naar het volgende reikt. Zo ging men meer en
meer afzien van het in chronologische volgorde vertelde verhaal dat
verondersteld wordt zich in het verleden afgespeeld te hebben, en gaf men een
aantal convergerende ervaringen weer, waarin de lezer zelf al toetsen en al
samenvoegend een chronologische volgorde en een relatie met de tijd moet
projecteren. (Noomen/Tans, p.324, 325)
historische gebeurtenissen:
schrijver: Meaulnes legt het moment vast dat Fournier als achttienjarige
‘het mooiste meisje dat ooit op de wereld was geweest’ ontmoette, Yvonne Quiévrecourt, die hem echter afwees. Die ervaring zou hem zijn verdere leven blijven
obsederen en werd de basis voor zijn boek Le Grand Meaulnes.
artikelen
Het avontuur van de grote Meaulnes, die verdwaalt in de bossen en tijdens een gemaskerd bal op een geheimzinnig kasteel een beeldschoon meisje ontmoet, zou het begin van een sprookje van Moeder de Gans kunnen zijn. Alleen leeft Meaulnes allesbehalve lang en gelukkig: na het plotselinge einde van het feest wordt hij per koets in de buurt van zijn dorp afgezet, met slechts de herinnering aan `dat mysterieuze geluk, waarvan [hij] eens een glimp had opgevangen.'
http://nrcboeken.vorige.nrc.nl/recensie/de-wrede-echo-van-het-geluk
Meaulnes is de ideale roman voor de literatuurlijst. Taal en stijl zijn onthutsend simpel en de schrijver is een meester in de beperking. Meaulnes legt het moment vast dat Fournier als achttienjarige ‘het mooiste meisje dat ooit op de wereld was geweest’ ontmoette. In Meaulnes heet ze Yvonne, net als in de werkelijkheid, en net als in de werkelijkheid vertelt ze Meaulnes dat hij niet zo gek moet doen. Ze zijn nog maar kinderen.
http://www.hermanstevens.nl/result_weblog.asp?Id=121
