Pagina's

Eugene Ionesco





1909-1994

«Volgens mij was het toch wel vreemd het als abnormaal te beschouwen dat iemand zich voortdurend afvraagt wat het universum is, wat zijn situatie is, wat hij hier komt doen, of er werkelijk wel iets te doen valt. Mij leek het juist abnormaal dat de mensen daar niet over nadenken, dat ze zomaar in een soort gedachteloosheid blijven doorleven. Misschien hebben al die anderen, een irrationeel, onuitgesproken vertrouwen dat ooit alles aan het licht zal komen. Misschien breekt ooit voor de mensheid een ochtend van genade aan. Misschien breekt ooit voor mij een ochtend van genade aan» (Citaat uit De Solitair, 1973)


Eugene Ionesco was de zoon van een Roemeense vader en een Franse moeder. Hij brengt zijn jeugd beurtelings in Roemenie en in Parijs door. Tijdens de Tweede Wereldoorlog lukt het hem om naar Frankrijk te emigreren, waar hij de rest van zijn leven woont. Na enkele jaren wordt hij Frans staatsburger. In 1948 begint Ionesco te schrijven aan La Cantatrice chauve (De kale zangeres) dat voor het eerst zal worden opgevoerd in 1950. Het was verre van een succes. Slechts een handvol intellectuelen waardeerden het en ondersteunden hem. Langzaamaan wordt Ionesco echter steeds bekender en vanaf 1959 ontvangt hij allerlei prijzen en blijken van waardering voor zijn werk. In 1971 wordt hij zelfs opgenomen in de Académie française. 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 


In het toneelstuk ’Rhinoceros’ (1959) van Eugène Ionesco zien we hoe mensen geleidelijk en massaal in neushoorns veranderen. Deze absurde gedaantewisseling symboliseert de bekering van het individu tot het totalitarisme van de groep. Uit eigen keus, opportunisme of onder groepsdruk verliezen de personages hun menselijkheid om zich bij de dierlijke kudde te voegen.
http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1526168/2006/09/13/Ephimenco-Minister-Donner-de-groene-neushoorn.dhtml 

------------------------------------------------------------------------------


Koning Berenger de Eerste is een machtige vorst die regeert over een machtig land. Dat was 500 jaar geleden al zo, dat was vorig jaar zo, vorige maand, vorige week, gisteren en vijf minuten gelden was het niet anders. Zijn rijk telde miljarden mensen, nu blijven er maar een paar tientallen meer over.Ineens is zijn koninkrijk in verval. Is de koning zelf in verval, want over anderhalf uur is hij dood. De Koning Sterft / le Roi se Meurt, en met hem zijn onderdanen, zijn land, het brokkelt af, aan het eind van de voorstelling is er niets meer. Iedereen weet het, iedereen accepteert het, alleen de koning niet, hij verzet zich, hij gaat een gevecht aan met de werkelijkheid, gaat in tegen het onvermijdelijke. 
http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1248428/2008/04/28/kunst-Bij-mij-geen-grand-guignol.dhtml

-----------------------------------------------------------------------------

Eugène Ionesco, La Cantatrice Chauve, 1950

Het stuk gaat over twee Engelse echtparen die bij elkaar op visite komen. Het ene koppel zijn de Smiths, het andere de Martins. De dialogen zijn absurd. Zo ontdekken de Martins in de vierde scène plots dat ze met elkaar getrouwd zijn. Een kale zangeres komt er niet in voor. Het stuk wordt nog dagelijks opgevoerd in het Parijse Théâtre de la Huchette.



1



5




10




15




20




25




30




35




40




45




50




55

SCÈNE I

«Intérieur bourgeois anglais, avec des fauteuils anglais. Soirée anglaise. M. Smith, Anglais, dans son fauteuil et ses pantoufles anglais, fume sa pipe anglaise et lit un journal anglais, près d'un feu anglais. Il a des lunettes anglaises, une petite moustache grise, anglaise. A côté de lui, dans un autre fauteuil anglais, Mme Smith, Anglaise, raccommode des chaussettes anglaises. Un long moment de silence anglais. La pendule anglaise frappe dix-sept coups anglais.
Mme SMITH
Tiens, il est neuf heures. Nous avons mangé de la soupe, du poisson, des pommes de terre au lard, de a salade anglaise. Les enfants ont bu de l'eau anglaise. Nous avons bien mangé, ce soir. C'est parce que nous habitons dans les environs de Londres et que notre nom est Smith.
M. SMITH, continuant sa lecture, fait claquer sa langue.
Mme SMITH
Les pommes de terre sont très bonnes avec le lard, l'huile de la salade n'était pas rance. L'huile de l'épicier du coin est de bien meilleure qualité que l'huile de l'épicier d'en face, elle est même meilleure que l'huile de l'épicier du bas de la côte. Mais je ne veux pas dire que leur huile à eux soit mauvaise.
M. SMITH, continuant sa lecture, fait claquer sa langue.
Mme SMITH
Pourtant, c'est toujours l'huile de l'épicier du coin qui est la meilleure...
M. SMITH, continuant sa lecture, fait claquer sa langue.
Mme SMITH
Mary a bien cuit les pommes de terre, cette fois-ci. La dernière fois elle ne les avait pas bien fait cuire. Je ne les aime que lorsqu'elles sont bien cuites.
M. SMITH, continuant sa lecture, fait claquer sa langue.
Mme SMITH
Le poisson était frais. Je m'en suis léché les babines. J'en ai pris deux fois. Non, trois fois. Ça me fait aller aux cabinets. Toi aussi tu en as pris trois fois. Cependant la troisième fois, tu en as pris moins que les deux premières fois, tandis que moi j'en ai pris beaucoup plus. J'ai mieux mangé que toi, ce soir. Comment ça se fait? D'habitude, c'est toi qui manges le plus. Ce n'est pas l'appétit qui te manque.
M. SMITH, fait claquer sa langue.
Mme Smith
Cependant, la soupe était peut-être un peu trop salée. Elle avait plus de sel que toi. Ah, ah, ah. Elle avait aussi trop de poireaux et pas assez d'oignons. Je regrette de ne pas avoir conseillé à Mary d'y ajouter un peu d'anis étoile. La prochaine fois, je saurai m'y prendre.
M. SMITH, continuant sa lecture, fait claquer sa langue.
Mme SMITH
Notre petit garçon aurait bien voulu boire de la bière, il aimera s'en mettre plein la lampe, il te ressemble. Tu as vu à table, comme il visait la bouteille? Mais moi, j'ai versé dans son verre de l'eau de la carafe. Il avait soif et il l'a bue. Hélène me ressemble : elle est bonne ménagère, économe, joue du piano. Elle ne demande jamais à boire de la bière anglaise. C'est comme notre petite fille qui ne boit que du lait et ne mange que de la bouillie. Ça se voit qu'elle n'a que deux ans. Elle s'appelle Peggy. La tarte aux coings et aux haricots a été formidable. On aurait bien fait peut-être de prendre, au dessert, un petit verre de vin de Bourgogne australien mais je n'ai pas apporté le vin à table afin de ne pas donner aux enfants une mauvaise preuve de gourmandise. Il faut leur apprendre à être sobre et mesuré dans la vie.
M. SMITH, continuant sa lecture, fait claquer sa langue.»



Vragen

  1. Welke kenmerken van een traditioneel toneelstuk heeft dit stuk? Geef voorbeelden uit de tekst.
  2. Welke kenmerken van een absurd toneelstuk heeft dit stuk? Geef voorbeelden uit de tekst.

    -----------------------------------------------------------------------------------------